6 นวัตกรรมนำส่งสารสำคัญช่วยเพิ่มจุดขายในสกินแคร์ (Active Delivery Systems)

     ทุกวันนี้ไม่ว่าจะแบรนด์สกินแคร์ไหนๆ ก็ล้วนหาจุดขายที่แตกต่างจากที่อื่นๆ เพื่อสร้างเอกลักษณ์ของแบรนด์ TNP ขอแนะนำนวัตกรรมนำส่งสารสำคัญที่ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพให้กับสกินแคร์และยังสร้างจุดขายที่น่าสนใจได้อีกด้วย

ระบบนำส่ง (Delivery System) คือนวัตกรรมที่ช่วยให้การนำสารสำคัญตรงเข้าสู่ผิวได้อย่างแม่นยำ พร้อมค่อยๆ ปลดปล่อยสารสำคัญที่ถูกห้อหุ้มออกมาจึงไม่เกิดการระคายเคืองผิวหรือเกิดน้อยมาก และยังช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของสารสำคัญได้อีกด้วย สารสำคัญตัวอย่างเช่น สารสกัดจากธรรมชาติ สารที่ซึมเข้าสู่ผิวได้ยาก สารที่เสื่อมสลายได้ง่ายเมื่อเจอแสง และสารกันแดด เป็นต้น ระบบนำส่งสาร ได้แก่

• ลิโปโซม(Liposomes)
• นีโอโซม (Niosomes)
• ไฟโตโซม (Phytosomes)
• ทรานสเฟอโซม (Transfersomes)
• เอทโทโซม (Ethosomes)
• เดนไดรเมอร์ (Dendrimers)
  

ข้อดีของระบบนำส่ง

• มีความปลอดภัยสูงและมีผลข้างเคียงต่ำ
• เสริมประสิทธิภาพสารสำคัญ
• เพิ่มความสามารถในการซึมเข้าสู่ผิวได้มากขึ้น
• เพิ่มความคงตัวให้แก่สารที่ถูกกักเก็บในระบบ
• สามารถควบคุมการปลดปล่อยสารสำคัญได้
• สามารถปกป้องสารสำคัญจากการสลายตัวด้วยกระบวนการทางกายภาพและเคมี

     คือ อนุภาคขนาดเล็กของสารไขมันที่เรียงซ้อนกันสองชั้นสลับกับชั้นของน้ำ มีลักษณะเป็นถุงกลมๆ เนื่องจาก ลิโปโซมมีส่วนประกอบและคุณสมบัติคล้ายคลึงกับเยื่อหุ้มเซลล์ของสิ่งมีชีวิต จึงถูกพัฒนามาใช้ในการนำพาสารต่างๆ เช่น ยา เครื่องสำอางเพื่อเข้าสู่ร่างกาย

• ในภาษากรีก Lipo หมายถึง Fat และ Somes หมายถึง Body
• ลิโปโซมถูกผลิตขึ้นครั้งแรกในอังกฤษ ปี 1961 โดย Alec D. Bangham
• อนุภาคประกอบด้วย ฟอสโฟลิปิด (Phospholipids) และคลอเรสเตอรอล (Cholesterol)
• ขนาดของลิโปโซมมีตั้งแต่ 20 นาโนเมตรไปจนถึงหลายไมโครเมตร

ขนาดของลิโปโซม

• Multi Lamellar Vesicles (MLV) มีขนาดมากกว่า 0.5 ไมโครเมตร
• Oligo Lamellar Vesicles (OLV) มีขนาด 0.1 - 1 ไมโครเมตร
• Multivesicular Vesicles (MV) มีขนาดมากกว่า 1 ไมโครเมตร
• Unilamellar Vesicles (UV) แบ่งออกเป็น 
  - Medium Unilamellar Vesicles (MUV) 
  - Small Unilamellar Vesicles (SUV) มีขนาด 20 - 100 นาโนเมตร
  - Giant Unilamellar Vesicles (GUV) มีขนาดมากกว่า 1 ไมโครเมตร
  - Large Unilamellar Vesicles (LUV) มีขนาดมากกว่า 100 นาโนเมตร

ข้อดีของลิโปโซม

• นำส่งสารสำคัญสู่เป้าหมายได้ดี
• เพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน
• เพิ่มความคงตัว
• ลดความเป็นพิษจากการสัมผัสสารสำคัญโดยตรง
• ลดผลข้างเคียง
• ระบบสามารถกักเก็บสารได้ทั้งโมเลกุลเล็กและใหญ่
• ระบบสามารถกักเก็บสารสำคัญที่มีคุณสมบัติทั้งละลายในน้ำได้ดีและละลายในไขมันได้ดี
  

     มีลักษณะเป็นถุงทรงกลมขนาดเล็ก คล้ายกระเปาะที่เก็บกักสารต่างๆ ไว้ภายในอนุภาคเหล่านี้ มีลักษณะโครงสร้างของผนังเซลล์เป็นผนังสองชั้น ซึ่งเกิดจากการจัดเรียงตัวเองของโมเลกุลสารลดแรงตึงผิวที่มีคุณสมบัติมีขั้วและไม่มีขั้วอยู่ในโมเลกุลเดียวกัน ทำให้เกิดการจัดเรียงตัวโดยนำส่วนที่มีคุณสมบัติเหมือนกันเข้าหากันและมีการซ้อนกันเป็นผนังอาจเรียงตัวเป็นชั้นเดียวหรืออาจเกิดได้มากกว่าหนึ่งชั้น

• นีโอโซมถูกคิดขึ้นเป็นครั้งแรกโดย L'Oreal สำหรับการใช้งานด้านเครื่องสำอาง เปิดตัวสู่ตลาดเมื่อปี 1987
• นีโอโซมมีความสามารถในการซึมผ่านได้ลึกกว่าและมีความเสถียรมากกว่าเมื่อเปรียบเทียบกับลิโปโซม
• นีโอโซมที่ไม่มีประจุทำให้เกิดการระคายเคืองได้น้อย

ขนาดของนีโอโซม

• Multi Lamellar Vesicles (MLV) มีขนาด 100 - 1000 นาโนเมตร
• Small Unilamellar Vesicles (SUV) มีขนาด 10 - 100 นาโนเมตร
• Large Unilamellar Vesicles (LUV) มีขนาด 100 - 250 นาโนเมตร
  

ข้อดีของนีโอโซม

• สามารถกักเก็บสารปริมาณมากๆ ได้ในปริมาตรน้อย
• ระบบสามารถกักเก็บสารสำคัญที่มีคุณสมบัติทั้งละลายในน้ำได้ดี ละลายในไขมันได้ดี และสารที่เป็นกึ่งกลาง
• มีความคงตัวและเก็บง่าย
• ปรับปรุงการซึมผ่านผิวหนังของสารออกฤทธิ์
• เพิ่มความเสถียรของสารออกฤทธิ์
• ไม่ระคายเคือง
• เป็นที่ยอมรับของตลาดเครื่องสำอาง
  

     Phytosomes เรียกอีกอย่างว่า Herbosomes คำว่า "Phyto" หมายถึง พืช ดังนั้นไฟโตโซมจึงหมายถึง ถุงหุ้มสารสำคัญจากพืช โดยสารสำคัญจะถูกล้อมรอบด้วยลิปิด ซึ่งสร้างพันธะไฮโดรเจนกับฟอสฟาทิดิลโคลีน สามารถถูกกักเก็บได้ในส่วนแกนกลางและส่วนที่เชื่อมต่อกับส่วนของฟอสเฟต

• ไฟโตโซมชนิดแรกได้รับการพัฒนาโดยบริษัท Indena ในช่วงปลายทศวรรษที่ 1980 ซึ่งมีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มการดูดซึมของยา
• ห้อหุ้มสารสำคัญที่ได้จากสมุนไพรโดยใช้นาโนเทคโนโลยีในการช่วย เนื่องจากร่างกายดูดซึมโดยตรงได้ยาก
• ขนาดของไฟโตโซมประมาณ 200 - 250 นาโนเมตร

ข้อดีของไฟโตโซม

• ใช้สารสำคัญในปริมาณน้อยลงเนื่องจากเพิ่มการนำส่งได้มากขึ้นมีความคงตัวสูง 
  เพิ่มการซึมผ่านผิวหนังได้ดีเมื่อใช้ในทางเครื่องสำอาง
• ปลดปล่อยสารสำคัญในปริมาณที่เหมาะสมไปยังเซลล์เป้าหมาย
• ไฟโตโซมยังเหนือกว่าไลโปโซมในผลิตภัณฑ์ดูแลผิวอีกด้วย

    เป็นระบบนำส่งชนิดที่นิยมใช้กับการนำส่งสารสำคัญแบบเฉพาะที่ เช่น บริเวณผิวหนัง เนื่องจาก มีความสามารถในการบีบตัวผ่านเข้าสู่ผิวหนังได้เป็นอย่างดี สามารถใช้ได้กับสารทั้งโมเลกุลใหญ่และเล็ก โดยความสามารถเหล่านี้มาจากองค์ประกอบของทรานสเฟอร์โซม ที่ประกอบด้วยฟอสโฟลิปิดและสารลดแรงตึงผิวแบบสายเดี่ยวในสัดส่วนที่เหมาะสม ทำให้ระบบนำส่งชนิดนี้มีความสามารถในการยืดหยุ่น เปลี่ยนแปลงรูปร่างได้

• ทรานสเฟอร์โซมถูกนำมาใช้ในช่วงต้นปี 1990
• ทรานสเฟอร์โซมประกอบด้วยคุณสมบัติที่ชอบน้ำและไม่ชอบน้ำ
• มีประสิทธิภาพการซึมผ่านสูงกว่าลิโปโซม
• ซึมผ่านรูขุมขนที่มีขนาดเล็กกว่าได้ด้วยการบิดตัวเปลี่ยนรูปร่างเข้าไป ซึ่งทำให้การซึมผ่านของผิวหนังเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ
• ไม่เสถียรทางเคมีเนื่องจากมีแนวโน้มที่จะถูกสลายจากปฏิกิริยาออกซิเดชัน

ข้อดีของทรานสเฟอร์โซม

• สามารถกักเก็บสารสำคัญที่ละลายในไขมันได้ดีสูงถึง 90%
• เพิ่มการดูดซึมและซึมผ่านได้ดีกว่าระบบนำส่งอื่น
• สามารถใช้ได้กับสารสำคัญที่มีมวลโมเลกุลสูง
• ระบบมีอัตราการปลดปล่อยสารสำคัญช้า
• สามารถป้องกันการสลายตัวของสารสำคัญในระบบเมแทบอลิซึมได้
• ย่อยสลายได้ทางชีวภาพ
• ลดผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ของสารออกฤทธิ์ให้น้อยที่สุด

     คือ ระบบนำส่งสารเข้าสู่ผิวหนังแบบอนุภาคหรือถุงทรงกลมที่มีความอ่อนตัว ยืดหยุ่น สามารถเปลี่ยนแปลงรูปทรงไปตามเส้นทางที่เคลื่อนที่ผ่าน ประกอบขึ้นจากสารไขมัน ประเภทฟอสโฟไลปิด เอธานอลที่มีความเข้มข้นสูง และน้ำ เอทโทโชมเป็นไลโปโซมที่มีส่วนประกอบของเอธานอลในปริมาณสูง (20-45% โดยน้ำหนัก) เป็นอนุภาคที่มีลักษณะอ่อนและยืดหยุ่น เป็นระบบนำส่งสารหรือยาผ่านผิวหนังที่สามารถแทรกผ่านผิวหนังลงไปในชั้นที่ลึกได้ และอาจนำส่งถึงระบบไหลเวียนโลหิตเพื่อให้ฤทธิ์ทั่วร่างกาย

• สารสำคัญที่ควรใช้ระบบการนำส่งเอทโทโซม เช่น สารต้านอนุมูลอิสระ สารต้านริ้วรอย สารต้านเซลลูไลท์ กรดซาลิไซลิก และเรตินอยด์ เพื่อปรับเพิ่มประสิทธิภาพและนำส่งได้ถึงผิวชั้นลึก
• สามารถเปลี่ยนแปลงรูปทรงไปตามเส้นทางที่เคลื่อนที่ผ่านได้และสามารถปรับขนาดได้ตั้งแต่ 10 นาโนเมตรถึง 1 ไมโครเมตร
• เสถียรกว่าไลโปโซมมากเนื่องจากมีเอทานอลอยู่
• มีองค์ประกอบทั้งส่วนที่เป็น Lipophilic และ Hydrophilic ทำให้สามารถนำส่งสารที่มีความชอบน้ำและสารที่มีความชอบไขมันได้ดี
• เอทโทโซม นี้แบ่งได้เป็น Classical Ethosomes,Binary Ethosomes และ Transethosomes 

ข้อดีของเอทโทโซม

• เพิ่มการนำส่งสารออกฤทธิ์ผ่านผิวหนัง
• สามารถนำส่งสารที่มีโมเลกุลขนาดใหญ่ได้ เช่น peptides และ protein
• มีความปลอดภัยในการนำมาใช้ในทางยาและเครื่องสำอาง ลดการใช้สารลดแรงตึงผิวที่เป็นอันตราย
• ไม่สร้างความเจ็บปวดหรือบาดเจ็บต่อร่างกาย และลดความเป็นพิษที่เกิดจากการสัมผัสสารโดยตรง

     เป็นโมเลกุลขนาดใหญ่ที่มีลักษณะโครงสร้างพอลิเมอร์ที่เหมือน ต้นไม้โดยพันธะที่มีทั้งหมดจะต่อกิ่งก้านสาขาของโมเลกุลเป็นรัศมีออกจากจุดหรือแกน ที่เป็นศูนย์กลางในลักษณะโครงสร้างที่ซ้ำกัน และมีขนาดเดียวกัน เดนไดรเมอร์มีลักษณะทรงกรมสามมิติ ซึ่งมีความเสถียรสูง

ลักษณะโครงสร้างของเดนไดรเมอร์ประกอบด้วย 3 ส่วน

1.แกนกลาง 
2. ชั้นใน ซึ่งมีลักษณะของโครงสร้างที่มีกิ่งก้านแผ่เป็นรัศมีโดยติดกับแกนกลาง
3. ชั้นนอก ซึ่งมีลักษณะของโครงสร้างกิ่งก้านที่แผ่ออกไปจากชั้นด้านใน ขนาด รูปร่าง และความไวในการทำปฏิกิริยาจะขึ้นอยู่กับจำนวนชั้นและส่วนประกอบทางเคมีของแกนกลาง กิ่งก้านโมเลกุลชั้นใน และกลุ่มโมเลกุลพื้นผิว เดนไดรเมอร์ประกอบด้วยโครงสร้างเคมีที่ซ้ำกัน ซึ่งสามารถสังเคราะห์ได้หลายขนาดในระดับโมกุลไปจนถึงระดับนาโน

ข้อดีของเดนไดรเมอร์

• สามารถควบคุมการปลดปล่อยสารสำคัญได้ดี
• ใช้ได้ดีกับการนำส่งสารสำคัญเข้าผิวหนังแต่ไม่เข้าสู่ระบบเลือด
• ระบบสามารถกักเก็บสารสำคัญได้มาก
• ระบบสามารถปกป้องสารสำคัญจากการสลายตัวด้วยกระบวนการทางเคมีได้ดี